
مراعات نظیر آرایه ای معنوی است که در آن، چند واژه ی مرتبط از نظر معنا در کنار هم می آیند تا هماهنگی و انسجام در کلام ایجاد شود. در این بخش از وب سایت ادبیات فارسی، به معرفی و توضیح آرایه ادبی مراعات نظیر می پردازیم. با ما همراه باشید تا با این موضوع بیشتر آشنا شوید.
آرایه ادبی مراعات نظیر چیست
مراعات نظیر (هم خانوادگی معنایی) از آرایه های معنوی در ادبیات فارسی است که طی آن چند واژه در یک جمله یا بیت، از یک حوزه معنایی مشخص انتخاب می شوند. آرایه ادبی مراعات نظیر به ایجاد نظم ذهنی، زیبایی کلام و القای حس انسجام کمک می کند.
ویژگی های آرایه ادبی مراعات نظیر
- واژگان از یک گروه معنایی خاص انتخاب می شوند
- تقویت تصویرسازی ذهنی در شعر و نثر
- ایجاد هماهنگی طبیعی بین اجزای جمله
آرایه مراعات نظیر مثال
- صبح، ظهر، عصر و شب را در کنارت بودم
مراعات نظیر: همه واژه ها زمان های روز را نشان می دهند. - جام، باده، ساغر، می، ساقی، مستی، هوشیاری
مراعات نظیر: تمام این واژه ها به حوزه شراب و می گساری تعلق دارند. - لب، دندان، زبان، چشم، ابرو، مژه
مراعات نظیر: همه اعضای صورت هستند و در یک دسته معنایی قرار دارند.
آرایه مراعات نظیر و تناسب
- آرایه مراعات نظیر: هم خانواده معنایی، مثل پاییز، زمستان، بهار، تابستان.
- آرایه تناسب: ارتباط مفهومی آزاد، مثل سفر، دل، غم، راه.
کاربرد مراعات نظیر در ادبیات فارسی
در شعر غنایی، توصیف چهره، طبیعت، زمان و مکان، مراعات نظیر کاربرد فراوان دارد. نثرهای توصیفی، عرفانی و ادبی نیز برای تأکید بر انسجام مفهومی از آن استفاده می کنند.
آرایه مراعات نظیر
آرایه مراعات نظیر با ایجاد هماهنگی معنایی بین واژگان، به کلام زیبایی، نظم و آهنگ خاصی می بخشد. این آرایه از پر کاربرد ترین و محبوب ترین ابزارهای شاعران و نویسندگان فارسی زبان است.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
ویژگی های آرایه تناسبساختار آرایه حسن تعلیلآرایه ادبی اسلوب معادله