ادبیات فارسی | دانشنامه کاملی از تحلیل شعر، سبکشناسی، تاریخ ادبیات فارسی
کتاب دن کیشوت شاهکار جاودانه سروانتس، یکی از تأثیرگذارترین آثار ادبی جهان است که مرز میان واقعیت و خیال را به چالش می کشد. در این بخش از وب سایت ادبیات فارسی، به توضیح و معرفی کتاب دن کیشوت می پردازیم. با ما همراه باشید تا با این موضوع بیشتر آشنا شوید.
مشخصات کتاب دن کیشوت
عنوان اصلی: Don Quijote de la Mancha
نام فارسی: دن کیشوت (یا دون کیشوت)
نویسنده: میگل د سروانتس ساودرا (Miguel de Cervantes Saavedra)
ملیت نویسنده: اسپانیایی
ژانر: رمان، طنز، پارودی (هجویه ای از داستان های سلحشورانه)، ماجراجویی
گونه ادبی: رندنامه (پیکارسک)
زبان اصلی: اسپانیایی
نشر: بخش اول: 1605، بخش دوم: 1615
اولین ناشر: فرانسیسکو روبلس (Francisco de Robles) – مادرید
ساختار: دو جلد
جلد اول: El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha
جلد دوم: Segunda parte del ingenioso caballero Don Quijote de la Mancha
ترجمه های مهم به فارسی: ترجمه محمد قاضی نشر امیرکبیر (یکی از معروف ترین ترجمه ها)
نویسنده کتاب دن کیشوت
میگل د سروانتس ساودرا، نویسنده بزرگ اسپانیایی قرن شانزدهم و هفدهم، خالق کتاب جاودانه دن کیشوت است. او در سال ۱۵۴۷ در شهر آلكالا د انارس اسپانیا متولد شد و زندگی پر فراز و نشیبی داشت؛ از شرکت در جنگ دریایی لپانتو گرفته تا اسارت توسط دزدان دریایی الجزایری.
سروانتس در دوره ای می زیست که اسپانیا در اوج قدرت امپراتوری خود بود، اما در عین حال جامعه اش دستخوش تناقض های فرهنگی و اجتماعی عمیقی بود. او با هوشیاری خاص خود توانست این تناقض ها را در قالب طنز و کنایه در رمان دن کیشوت بازتاب دهد. کتابی که نه تنها شهرت جهانی پیدا کرد، بلکه آغازگر گونه ای نو از روایت پردازی در ادبیات جهان شد و از او چهره ای ماندگار در تاریخ ادبیات ساخت.
موضوع کتاب دن کیشوت
دن کیشوت در ظاهر داستان مردی است که آن‌قدر شیفته ی کتاب های شوالیه ای می شود که خود را یک شوالیه می پندارد و عازم نبرد با بدی ها و بی عدالتی می شود. اما در بطن خود، کتابی است درباره تعارض میان خیال و واقعیت، رویا و منطق، فرد گرایی و ساختارهای اجتماعی.
سروانتس با نگاهی انتقادی به افسانه های کهنه شوالیه گری، واقعیتی تازه از انسان می آفریند که هم آرمان خواه است و هم مضحک. اثر او نه صرفاً روایتی سرگرم کننده، بلکه بازتابی فلسفی از درگیری انسان با دنیای مدرن در حال شکل گیری است؛ جهانی که رویاهای کهنه را برنمی تابد، اما هنوز در کشاکش با معناباختگی است.
شخصیت های کتاب دن کیشوت
دن کیشوت، با نام واقعی آلونسو کیخانو، نجیب زاده ای تنها از منطقه مانچا است که با خواندن کتاب های شوالیه ای، واقعیت را فراموش می کند و خود را مأمور بازگرداندن عدالت و افتخار می داند. او نماد انسانی است که حاضر است واقعیت را نادیده بگیرد تا به رؤیاهایش وفادار بماند.
در کنار او، سانچو پانزا، روستایی ساده دل، اما باهوش و عمل گرا قرار دارد. سانچو برعکس دن کیشوت با منطق زمینی تری به دنیا نگاه می کند، اما به رغم سادگی اش، گاهی عمیق ترین جملات کتاب از زبان او بیان می شود.
شخصیت دیگر دولسینه آ دل توبوسو است که در حقیقت زنی عادی به نام آل دونسا لورنزو است، اما در خیال دن کیشوت، بانویی رویایی و شریف جلوه می کند. این شخصیت پردازی ها نشان می دهد که سروانتس چقدر استادانه مرز خیال و واقعیت را محو می کند و مخاطب را به بازاندیشی در نگاهش به جهان دعوت می کند.
خلاصه کتاب دن کیشوت
رمان در دو بخش نوشته شده است. در بخش نخست، آلونسو کیخانو پس از غرق شدن در کتاب های شوالیه ای، زرهی من درآوردی بر تن می کند و بر اسبی لاغر به نام روسینانته سوار می شود. او خود را دن کیشوت د لا مانچا می نامد و سانچو پانزا را به عنوان ملازم و ده نشین خود همراه می سازد. در این سفر، دن کیشوت آسیاب های بادی را دشمن می پندارد، کاروان ها را تبه کاران می بیند و هر حادثه ای را به چشم مأموریتی قهرمانانه تعبیر می کند.
در بخش دوم، دن کیشوت با مردمی روبه رو می شود که ماجراجویی های پیشین او را خوانده اند. این بار ماجراها آگاهانه تر و خود بازتابانه ترند؛ شخصیت ها به روایت خود آگاه اند. در پایان، دن کیشوت پس از شکست و تحقیر، به بستر بیماری می افتد، هویت شوالیه ای اش را نفی می کند و به‌عنوان آلونسو کیخانو می میرد؛ گویی خود واقعیت پیروز نهایی است.
تحلیل کتاب دن کیشوت
دن کیشوت را می توان آینه ای از گذار تاریخی از جهان قرون وسطایی به دنیای مدرن دانست. شخصیت اصلی، در واقع نمادی است از انسانی که در جهانی تغییر یافته، هنوز در پی ارزش های کهنه است. نگاه طنزآلود سروانتس نه از روی تمسخر، بلکه از سر دلسوزی است؛ برای انسانی که نمی خواهد تسلیم واقعیتی خشن و بی احساس شود.
از لحاظ ساختاری نیز رمان بسیار پیشرو است: تکنیک های فرا داستانی، روایت چند لایه، و.. همگی نشان دهنده یک آگاهی متا ادبی‌اند که در زمان خود بی نظیر بوده اند. از این رو، بسیاری از منتقدان این اثر را نخستین رمان مدرن می دانند؛ زیرا مفاهیمی مانند خود آگاهی روایت و بحران معنا را به طرزی هنرمندانه پیش می کشد.
نقد کتاب دن کیشوت
منتقدان مختلف در طی قرون تحلیل های گوناگونی از دن کیشوت ارائه داده اند. برخی آن را طنزی شیرین و انسانی دانسته اند که علیه خرافات و رویاهای غیر عملی نوشته شده است؛ برخی دیگر آن را تراژدی انسانی می دانند که نمی خواهد بپذیرد واقعیت همیشه پیروز است.
منتقدی چون میلان کوندرا در کتاب هنر رمان از دن کیشوت به عنوان نقطه آغاز رمان نویسی یاد می کند و هارولد بلوم آن را یکی از چند رمان بزرگی می داند که فلسفه و ادبیات را به هم پیوند زده اند.
البته برخی نسخه های اولیه اثر توسط کلیسا سانسور شده اند و بخش هایی از دیالوگ ها حذف شده، زیرا طنز سروانتس گاه به نهادهای مذهبی نیز کنایه می زند. با این حال، نگاه انسانی، نقد اجتماعی و ساختار مدرن اثر باعث شده دن کیشوت تا امروز در کانون توجه ادبی جهان باقی بماند.
فیلم دن کیشوت
اقتباس های متعددی از دن کیشوت در طول زمان ساخته شده است. از فیلم صامت سال ۱۹۲۶ گرفته تا انیمیشن های مدرن قرن بیست و یکم. یکی از مشهورترین اقتباس ها، فیلم مردی که دن کیشوت را کشت (The Man Who Killed Don Quixote) ساخته تری گیلیام است که پس از سال ها تأخیر در ۲۰۱۸ اکران شد. همچنین سریال های اسپانیایی و اقتباس های تئاتری و باله در سراسر جهان ساخته شده اند.
در دنیای ادبیات کودک نیز نسخه های ساده شده با تصاویر رنگی از این رمان منتشر شده‌اند. اقتباس های گوناگون، از زوایای مختلف به ماجراهای دن کیشوت نگاه کرده اند؛ گاهی با طنز، گاهی با اندوه، و گاهی با تحسین. همین تنوع دیدگاه ها نشان می دهد که این اثر، با وجود قدمتش، هنوز هم زنده و الهام بخش است.
بهترین ترجمه کتاب دن کیشوت
در میان ترجمه های فارسی، بدون تردید ترجمه محمد قاضی جایگاه ویژه ای دارد. او که از مترجمان صاحب سبک قرن گذشته بود، در ترجمه ی خود لحن داستان را با حفظ شوخ طبعی و کنایه های سروانتس به خوبی به فارسی برگردانده است.
ترجمه اش نه تنها روان و قابل فهم است، بلکه سرشار از ظرافت های ادبی است که خواننده را به فضای داستان نزدیک می کند. البته ترجمه های دیگری نیز از این اثر موجودند، از جمله ترجمه‌های جواد فاضل، رضا رضایی، و فرهاد غبرایی، اما نسخه قاضی هنوز هم در میان منتقدان و خوانندگان، یکی از بهترین ها محسوب می شود.
کتاب دن کیشوت چند صفحه است
تعداد صفحات کتاب بسته به ترجمه و انتشارات متفاوت است. نسخه‌ی دو جلدی ترجمه محمد قاضی که توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شده، در مجموع حدود ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ صفحه دارد. در نسخه های تک جلدی خلاصه شده یا نسخه های کودکان، این عدد بسیار کمتر است، اما برای مطالعه ی کامل اثر اصلی، خواندن نسخه کامل و دقیق توصیه می شود.
خرید کتاب دن کیشوت محمد قاضی
نسخه ی ترجمه شده توسط محمد قاضی از انتشارات مختلفی چون امیرکبیر، نگاه و علمی فرهنگی به چاپ رسیده و به صورت فیزیکی در کتابفروشی ها و به صورت آنلاین در سایت هایی مانند کتاب فروشی گیسوم، طاقچه، کتابراه و فیدیبو قابل تهیه است.
کتاب دن کیشوت قیمت
قیمت کتاب بستگی به ترجمه، ناشر، قطع و نوع جلد دارد. ترجمه محمد قاضی با جلد سخت و چاپ با کیفیت بالا معمولاً در بازه ۷۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان قرار دارد، اما نسخه های با چاپ اقتصادی یا دیجیتال بین ۱۵۰ تا ۳۵۰ هزار تومان نیز یافت می شوند. در سایت های خارجی، نسخه های زبان اصلی به ویژه از ناشرانی چون Penguin Classics یا Everyman’s Library بین ۱۵ تا ۳۰ یورو به فروش می رسند.
معرفی کتاب دن کیشوت
در پایان، معرفی کتاب دن کیشوت نشان می دهد که ای اثر نه تنها یکی از نخستین رمان های بزرگ تاریخ ادبیات جهان است، بلکه اثری بی زمان و چندلایه است که با طنزی تلخ، نگاهی عمیق به آرمان گرایی، واقع گرایی، و مرز میان دیوانگی و خرد دارد. سروانتس با خلق شخصیت فراموش نشدنی دن کیشوت، جهانی را تصویر می کند که در آن رویاها و واقعیت در کشاکشی دائمی اند. مطالعه ی این رمان، سفری است هم زمان در دل تاریخ، فلسفه، ادبیات و روان انسان. اگر به دنبال اثری هستید که هم سرگرم کننده باشد و هم اندیشه برانگیز، دن کیشوت انتخابی ماندگار و الهام بخش خواهد بود. امیدواریم معرفی کتاب دن کیشوت برای شما مفید بوده باشد.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
